De burcht van Montségur is de belichaming van de mystiek van de Ariege streek. De katharen, een religieuze beweging in de 12e eeuw, kwamen in deze burcht tezamen om te strijden tegen de repressie van het leger van de paus. Zij waren namelijk jarenlang vervolgd in het gehele zuiden van Frankrijk. Uiteindelijk omsingelden het leger de katharen in 1243 rondom de burcht en zochten de katharen hun laatste toevluchtsoord in deze burcht.
Hoewel ze zwaar te lijden hadden onder de kou en de gevechten, hielden de katharen nog bijna een jaar lang stand, om zich uiteindelijk in maart 1244 over te moeten geven.
Gezien het feit dat de Ariege streek over de meeste zonuren per jaar beschikt en het feit dat de burcht van Montségur op een topografisch prachtige locatie op de heuvel gelegen is, heeft deze burcht een zeer mystiek karakter gekregen. De burcht wordt nu beschouwd als een soort van zonnetempel en trekt bezoekers vanuit de hele wereld.
In de zomer trekken vele toeristen naar de burcht en zijn dan in de ban van de zogenaamde rode zonnestraal. Op die dag in de zomer dringt het zonlicht namelijk aan de oostzijde de burcht binnen en gaat vervolgens aan de westzijde er weer uit. Door het binnendringen via de schietgaten zou er door de zon gewezen worden op de ligging van de schat van de katharen, zo wil de overlevering.